لوله گالوانیزه چیست ؟
لوله گالوانیزه نوعی لوله انتقال از جنس فولاد است که روکشی چند لایه از فلز روی آن را پوشانده است. این لایه محافظتی از جنس روی باعث افزایش مقاومت لوله در برابر زنگ زدگی و خوردگی می شود که در نهایت سبب افزایش طول عمر لوله می شود. در این مقاله به بررسی انواع لوله گالوانیزه، مزایا و کاربرد های آن و نیز فرآیند گالوانیزه کردن می پردازیم. اگر شما هم قصد استفاده از این نوع لوله را دارید پیشنهاد می کنیم ابتدا این مقاله را تا انتها بخوانید سپس اقدام به خرید کنید.
فرآیند گالوانیزه
همانطور که گفتیم از این روش برای افزایش عمر مفید فلز استفاده می کنند. با این فرآیند می توان انواع فلزات را با روکش روی پوشاند و مقاومت آن را بالا برد. در ادامه مراحل این فرآیند را توضیح می دهیم.
مراحل گالوانیزه کردن
به طور کلی فرآیند گالوانیزه کردن یک لوله گالوانیزه را می توان در 5 مرحله جای داد که به شرح زیر است.
- آماده سازی : در این مرحله، سطح فلز از هرگونه آلودگی، چربی و زنگ زدگی تمیز می شود.
- اسیدشویی : فلز در محلول اسید غوطه ور می شود تا اکسیدها و سایر ناخالصی ها از سطح آن پاک شوند.
- شاره زنی : در محلول شار غوطه ور می شود تا سطح آن برای گالوانیزه شدن آماده شود.
- گالوانیزه کردن : لوله در حمام مذاب فلز روی غوطه ور می شود و روکش روی به طور کامل سطح آن را می پوشاند.
- خنک سازی : پس از گالوانیزه شدن، فلز به آرامی خنک می شود.
انواع روش های گالوانیزه کردن
فرآیند گالوانیزه کردن در مجموع از طریق 5 مرحله ای که ذکر شد قابل انجام است اما روش های دیگری نیز وجود دارد که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند این روش ها شامل :
● گالوانیزه گرم
● گالوانیزه سرد
● گالوانیزه گشنی
● گالوانیزه پیشانی
انواع لوله گالوانیزه
به طور کلی لوله های گالوانیزه بر اساس روش ساخت به دو دسته کلی لوله های گرم و لوله های سرد تقسیم می شود. در ادامه هر کدام را به همراه ویژگی های آن ها بیان می کنیم.
لوله گالوانیزه گرم
● رایج ترین نوع لوله گالوانیزه
● غوطه وری لوله در حمام مذاب روی
● ایجاد روکش ضخیم و مقاوم
● مناسب برای سازه های بزرگ و پیچیده
● از معایب آن هزینه بالا و اثرات زیست محیطی
لوله گالوانیزه سرد
● پوشش دهی لوله با استفاده از محلول الکترولیتی روی
● ضخامت روکش کمتر از گالوانیزه گرم
● مناسب برای قطعات کوچک و ساده
● از مزایای آن هزینه کمتر و عدم ایجاد آلودگی
● از معایب آن ضخامت و مقاومت کمتر
مزایا و معایب استفاده از لوله های گالوانیزه
حال که با فرآیند گالوانیزه کردن و انواع لوله های گالوانیزه آشنا شدید وقت آن است با مزایا و معایب آن را بشناسید. لوله های گالوانیزه نسبت به لوله های مسی و پلاستیکی دارای مزایا و معایبی هستند که در ادامه این ها را بررسی می کنیم.
مقاومت بالا در برابر خوردگی
روکش روی از لوله در برابر زنگ زدگی و سایر اشکال خوردگی مانند اکسیداسیون و سولفیداسیون محافظت می کند. این ویژگی لوله های گالوانیزه را برای استفاده در محیط های خورنده مانند زیر زمین، مناطق ساحلی و تاسیسات صنعتی مناسب می کند.
طول عمر بالا
به دلیل مقاومت در برابر خوردگی، لوله های گالوانیزه عمر طولانی تری نسبت به لوله های فولادی معمولی دارند. عمر مفید لوله های گالوانیزه در شرایط مختلف می تواند تا 50 سال یا بیشتر باشد. این امر هزینه های تعویض و نگهداری لوله ها را به طور قابل توجهی کاهش می دهد.
مقاومت در برابر ضربه
لوله گالوانیزه از مقاومت بالایی در برابر ضربه و فشار برخوردار است. این ویژگی آن ها را برای استفاده در کاربردهای با فشار بالا و مکان های پر تردد مناسب می کند. لوله های گالوانیزه در برابر ضربه های فیزیکی، لرزش و سایش مقاوم هستند.
نصب آسان
لوله های گالوانیزه به راحتی نصب می شوند. اتصالات مختلفی برای لوله های گالوانیزه موجود است که نصب آن ها را آسان تر می کند و همچنین نیاز به تخصص و ابزار خاصی برای نصب لوله های گالوانیزه وجود ندارد.
قابلیت بازیافت
لوله های گالوانیزه قابل بازیافت هستند. این امر به حفظ منابع طبیعی و کاهش ضایعات کمک می کند. لوله های گالوانیزه بازیافتی می توانند برای تولید محصولات جدید نیز استفاده شوند.
سایر مزایا
از دیگر مزایای لوله های گالوانیزه می توان به مقاومت در برابر آتش سوزی و جلوگیری از رشد جلبک و باکتری ها اشاره کرد. این لوله ها به دلیل سطح صاف، جریان سیالات را نیز به راحتی امکان پذیر می کنند.
معایب استفاده از لوله های گالوانیزه
البته در کنار مزایایی که ذکر شد لوله های گالوانیزه دارای معایبی نیز هستند که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
قیمت
این لوله ها به دلیل روکش روی، گران تر از لوله های فولادی معمولی هستند. با این حال، عمر طولانی و نیاز به تعویض کمتر، می تواند این هزینه را در درازمدت جبران کند.
اثرات زیست محیطی
فرآیند گالوانیزه کردن می تواند اثرات مخربی بر محیط زیست داشته باشد. این فرآیند از مواد شیمیایی و حمام های مذاب روی استفاده می کند که می تواند آلودگی هوا و آب را به همراه داشته باشد. البته که تکنولوژی های جدیدتر و دوستدار محیط زیست برای گالوانیزه کردن لوله ها در حال توسعه هستند.
ضخامت روکش
ضخامت روکش روی در تمام قسمت های لوله یکسان نیست و ممکن است در برخی قسمت ها نازک تر باشد. این امر می تواند به خوردگی لوله در قسمت هایی که ضخامت روکش کمتر است منجر شود.
برای اطمینان از ضخامت مناسب روکش، باید از لوله های گالوانیزه با استانداردهای معتبر استفاده شود.
مناسب برای آب آشامیدنی نیست
لوله های گالوانیزه ممکن است در اثر زنگ زدگی، ذرات روی را در آب آشامیدنی آزاد کنند که برای سلامتی مضر است. برای لوله کشی آب آشامیدنی، بهتر است از لوله های مسی، پلاستیکی یا PEX استفاده شود.
انتخاب نوع لوله گالوانیزه
مشخصه های زیادی وجود دارد که شما هنگام انتخاب لوله باید به آن توجه کنید. به عنوان مثال باید در نظر بگیرید که لوله گالوانیزه را برای چه کاربردی می خواهید استفاده کنید همچنین مکان مورد نظر را باید بررسی کرده و ببینید نصب لوله گالوانیزه در آن جا امکان پذیر است یا خیر. در ادامه به بررسی این عوامل در انتخاب لوله گالوانیزه می پردازیم.
1. نوع کاربرد
لوله های گالوانیزه سبک : برای مصارف عمومی مانند لوله کشی آب و فاضلاب
لوله های گالوانیزه سنگین : برای مصارف صنعتی مانند انتقال سیالات با فشار بالا
لوله های گالوانیزه گلخانه : برای ساخت اسکلت گلخانه ها
لوله های گالوانیزه مبلی : برای ساخت پایه های میز و صندلی و سایر لوازم فلزی
لوله های گالوانیزه برق : برای لوله کشی برق و محافظت از کابل های برق
2. محیط استفاده
محیط های خورنده : برای محیط های خورنده مانند زیر زمین و مناطق ساحلی، لوله های گالوانیزه با روکش ضخیم مناسب هستند.
محیط های داخلی : لوله های گالوانیزه با روکش نازک برای محیط های داخلی مانند لوله کشی آب و فاضلاب ساختمان گزینه مناسب تری اند.
3. ضخامت روکش
ضخامت روکش روی بر عمر مفید لوله تاثیر می گذارد. برای مصارف عمومی، ضخامت روکش 80 تا 120 میکرون مناسب است اما برای مصارف صنعتی و محیط های خورنده، ضخامت روکش بیش از 120 میکرون توصیه می شود.
4. بودجه پروژه
انتخاب لوله مناسب به میزان بودجه شما نیز بستگی دارد. اینکه شما می خواهید چقدر هزینه کنید تا یک پروژه لوله کشی را انجام دهید. قیمت لوله های گالوانیزه به ضخامت روکش، نوع و سایز لوله بستگی دارد. لوله های گالوانیزه با روکش ضخیم تر و سایز بزرگتر قیمت بالاتری دارند.
5. نیازهای خاص
در برخی موارد، ممکن است نیاز به لوله های گالوانیزه با ویژگی های خاص مانند مقاومت در برابر مواد شیمیایی یا خم شدن باشد.
جمع بندی
در این مقاله به بررسی لوله های گالوانیزه پرداختیم. از فرآیند گالوانیزه شدن آن ها در کارخانه تا بررسی انواع آن ها و مزایا و معایبی که دارند. در آخر هم سعی کردیم شما را در انتخاب یک لوله گالوانیزه مناسب راهنمایی کنیم. امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد و شما را برای خرید این محصول راهنمایی کند.
